Thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng về xây dựng Nhà nước pháp quyền của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân

THỰC HIỆN NGHỊ QUYẾT ĐẠI HỘI XII CỦA ĐẢNG VỀ XÂY DỰNG NHÀ NƯỚC PHÁP QUYỀN CỦA NHÂN DÂN, DO NHÂN DÂN VÀ VÌ NHÂN DÂN

TS Nguyễn Tất Đạt và Ths Lê Hoài Nam

Khoa Tổ chức xây dựng chính quyền Trường Đại học Nội Vụ/Bộ Nội Vụ

Trong chế độ Nhân dân làm chủ, quyền làm chủ của Nhân dân được thực hiện chủ yếu bằng Nhà nước. Ðảng Cộng sản Việt Nam là đảng cầm quyền, lãnh đạo toàn xã hội cũng chủ yếu bằng Nhà nước và thông qua Nhà nước. Xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa (XHCN) Việt Nam thật sự của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân, trong sạch, vững mạnh, quản lý có hiệu lực, hiệu quả cao mọi lĩnh vực kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối nội, đối ngoại của đất nước luôn là mối quan tâm, là nhiệm vụ hàng đầu của Ðảng và Nhân dân ta.

Quan điểm và thể chế về Nhà nước pháp quyền XHCN là một sáng tạo trong tư duy lý luận và chỉ đạo thực tiễn của Đảng Cộng sản Việt Nam về tổ chức bộ máy nhà nước nói riêng và tổ chức quản lý xã hội nói chung được bổ sung, hoàn thiện một bước quan trọng và cơ bản. Từ chỗ cơ bản quan tâm đến các vấn đề bên ngoài của tổ chức quyền lực nhà nước (như kiện toàn tổ chức, chức năng, nhiệm vụ của từng cơ quan trong bộ máy nhà nước…), chúng ta đã coi trọng bản chất của nhà nước. Đó là việc xác lập nguyên tắc pháp quyền XHCN, coi trọng tính pháp quyền trong tổ chức, hoạt động của bộ máy nhà nước. Từ nhận thức đúng đắn về nguyên tắc này, chúng ta ngày càng ý thức được đây là tinh hoa của khoa học tổ chức quyền lực nhà nước, quản lý xã hội của loài người và vận dụng sáng tạo, hài hòa với các nguyên tắc cơ bản về tổ chức, hoạt động của Nhà nước pháp quyền XHCN. Nghị quyết Đại hội XII của Đảng lần này xác định chỉ rõ hơn: Nguyên tắc tổ chức quyền lực Nhà nước được quy định đầy đủ hơn trong Hiến pháp năm 2013: “Quyền lực Nhà nước là thống nhất, có sự phân công phối hợp, kiểm soát giữa các cơ quan nhà nước trong việc thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp. Chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy nhà nước được xác định rõ hơn và có những bước tiến trong hoạt động. Vai trò của pháp luật trong tổ chức và hoạt động của Nhà nước, trong quản lý xã hội ngày càng được đề cao”. (1)

 1. Đảng Cộng sản Việt nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII. Văn phòng Trung ương Đảng. Hà Nội 2016, tr.171-172.

Tuy nhiên, mặc dù còn không ít vấn đề cần được tiếp tục nghiên cứu, soi chiếu thực tiễn để hoàn thiện lý luận về Nhà nước pháp quyền XHCN như chưa chế định rõ, đồng bộ, hiệu quả cơ chế phân công, phối hợp và kiểm soát quyền lực nhà nước ở các cấp. “Tổ chức bộ máy và cơ chế hoạt động của các thiết chế cơ bản trong bộ máy Nhà nước pháp quyền XHCN như Quốc hội, Chủ tịch nước, Chính phủ, hệ thống tư pháp còn những điểm chưa thực sự hợp lý, hiệu lực, hiệu quả. Chưa khắc phục được sự chồng chéo, vướng mắc về chức năng, nhiệm vụ giữa các thiết chế làm ảnh hưởng tới sự thống nhất quyền lực Nhà nước và hiệu quả hoạt động của Nhà nước”(2) song đến nay, cơ sở lý luận ban đầu đã hình thành.

2. Đảng Cộng sản Việt nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII. Văn phòng Trung ương Đảng. Hà Nội 2016, tr.173, 

Theo đó, Nhà nước pháp quyền XHCN ở nước ta có những đặc trưng cơ bản: (1). Đó là Nhà nước của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân. (2). Ở đó quyền lực nhà nước là thống nhất, có sự phân công, phối hợp và kiểm soát giữa các cơ quan trong việc thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp. (3). Nhà nước xây dựng hệ thống pháp luật ngày càng hoàn thiện, minh bạch, khả thi; tổ chức, quản lý xã hội bằng pháp luật, tăng cường pháp chế XHCN. (4). Nhà nước phục vụ lợi ích của nhân dân, phát huy dân chủ, chịu sự giám sát của nhân dân, giữ nghiêm kỷ cương, trừng trị mọi hành động xâm phạm lợi ích của xã hội và nhân dân. (5). Nhà nước tôn trọng và bảo vệ quyền con người, quyền công dân; chăm lo cho hạnh phúc, sự phát triển tự do của mỗi người. Các dân tộc anh em trên đất nước Việt Nam đều bình đẳng, giúp đỡ nhau cùng phát triển. (6). Nhà nước tôn trọng và thực hiện đầy đủ các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên. (7). Bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam đối với tổ chức, hoạt động của toàn bộ hệ thống chính trị và bộ máy nhà nước.

Quốc hội được kiện toàn về tổ chức, có nhiều đổi mới để nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động. Cơ cấu tổ chức, bộ máy của Chính phủ được sắp xếp, điều chỉnh theo hướng tinh gọn, giảm đầu mối; tập trung vào hoạt động quản lý vĩ mô, giải quyết những vấn đề lớn, quan trọng của cả nước. Tổ chức, hoạt động của các cơ quan tư pháp, nhất là tòa án có một số chuyển biến tích cực. Bộ máy nhà nước được tổ chức thích ứng với yêu cầu phát triển nền kinh tế thị trường định hướng XHCN, xây dựng Nhà nước pháp quyền dưới sự lãnh đạo của Đảng. Sự phân công, phối hợp giữa các cơ quan trong thực hiện quyền lực nhà nước ngày càng khoa học, cụ thể, chặt chẽ hơn; hiệu lực, hiệu quả hoạt động của bộ máy nhà nước nhờ vậy được tăng cường, niềm tin của nhân dân về “chỗ dựa quyền lực” thêm vững chắc... Đó là những nhân tố quan trọng hàng đầu, những tiền đề cơ bản để đẩy mạnh công cuộc xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN, đồng thời xác định rõ hơn vai trò quản lý, điều tiết của Nhà nước trong xã hội và việc bảo đảm phát huy các nguồn lực xã hội cùng tham gia phát triển đất nước. Theo đó, dân chủ XHCN được mở rộng, phát huy và bảo đảm thực hiện; hệ thống chính trị được hoàn thiện thêm một bước. Với sự bảo đảm của Nhà nước pháp quyền, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức thành viên tiếp tục phát huy vai trò của mình trong sự nghiệp đại đoàn kết dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, thực hiện dân chủ, xây dựng xã hội lành mạnh, tăng cường mối liên hệ giữa nhân dân với Nhà nước, tạo nên sự đồng thuận xã hội trong việc triển khai đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Trong bối cảnh thuận lợi đó, quốc phòng, an ninh được tăng cường; thế trận quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân được củng cố; sự phối hợp quốc phòng, an ninh, đối ngoại được chú trọng; chế độ XHCN, độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, an ninh trật tự, an toàn xã hội được giữ vững trước những âm mưu, hành động chống phá của các thế lực thù địch bằng âm mưu, thủ đoạn “Diễn biến hòa bình”, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hoá trong nội bộ”.

Nghị quyết Đại hội XII của Đảng chỉ rõ phương hướng nhiệm vụ xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN là: “Tiếp tục xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa do Đảng lãnh đạo là nhiệm vụ trọng tâm của đổi mới hệ thống chính trị” (3), vai trò lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước và xã hội tiếp tục được phát huy.

  3. Đảng Cộng sản Việt nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII. Văn phòng Trung ương Đảng. Hà Nội 2016, tr.175.

Với bản lĩnh lãnh đạo đã được tôi luyện, thử thách qua nhiều giai đoạn phát triển của cách mạng, lấy lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và toàn dân tộc làm mục đích tồn tại, Đảng ta đã luôn tự đổi mới tư duy lý luận, tổ chức và hoạt động, nội dung và phương thức lãnh đạo để ngang tầm nhiệm vụ trong thời kỳ mới. Với tư cách là một Đảng cầm quyền, phương thức lãnh đạo của Đảng phải chủ yếu bằng nhà nước và thông qua nhà nước. Chính vì lẽ đó, chăm lo xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN là một trong những sứ mệnh cao cả của Đảng trong giai đoạn hiện nay.

Từ thực tiễn tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước, Đảng ta đã ban hành 02 nghị quyết để lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện khâu đột phá trong tiến trình hoàn thiện tổ chức quyền lực nhà nước. Nghị quyết số 48-NQ/TW của Bộ Chính trị (khóa IX) về “Chiến lược xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam đến năm 2010, định hướng đến năm 2020” đã đề ra mục tiêu xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật đồng bộ, thống nhất, khả thi, công khai, minh bạch. Trong đó, trọng tâm là hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng XHCN, xây dựng Nhà nước pháp quyền của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân; đổi mới căn bản cơ chế xây dựng và thực thi pháp luật; phát huy vai trò và hiệu lực của pháp luật để góp phần quản lý xã hội, giữ vững ổn định chính trị, phát triển kinh tế, mở rộng hội nhập quốc tế; xây dựng Nhà nước trong sạch, vững mạnh; thực hiện quyền con người, quyền tự do, dân chủ của công dân; góp phần đưa nước ta trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại vào năm 2020. 

Chủ trương xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN ở Việt Nam được hình thành trên cơ sở những nguyên lý của chủ nghĩa Mác – Lê-nin về xây dựng, hoàn thiện kiến trúc thượng tầng phù hợp với cơ sở hạ tầng. Trong điều kiện phát triển kinh tế thị trường định hướng XHCN, cần thiết phải xây dựng các thiết chế quyền lực phù hợp. Nền kinh tế thị trường định hướng XHCN ở nước ta là nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần vận hành theo cơ chế thị trường, có sự quản lý của Nhà nước, dưới sự lãnh đạo của Đảng. Nhà nước quản lý nền kinh tế thị trường định hướng XHCN bằng luật pháp, cơ chế, chính sách, chiến lược, quy hoạch, kế hoạch và các nguồn lực kinh tế; bảo đảm giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, tạo lập, phát triển đầy đủ các yếu tố thị trường và các loại thị trường; cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế; định hướng phát triển, phát huy mặt tích cực, hạn chế mặt trái, mặt tiêu cực của cơ chế thị trường. Trong điều kiện các quy luật thị trường chưa vận hành đồng bộ, Nhà nước cần thực hiện “tròn vai” chức năng quản lý kinh tế-xã hội, làm tốt vai trò “bà đỡ” cho sự ra đời của các loại thị trường, giúp cho thị trường vận hành thông suốt đúng hướng.

Bước vào thời kỳ mới, trước yêu cầu của công cuộc đổi mới đất nước theo định hướng XHCN, việc xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN của Nhân dân, do Nhân dân và vì Nhân dân phải quán triệt sâu sắc Chỉ thị 03CT/TW của Bộ Chính trị tiếp tục học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh về quyền làm chủ đất nước và xã hội của nhân dân. Bởi, đây là nền tảng tư tưởng, lý luận quan trọng trong tổ chức và hoạt động của Nhà nước pháp quyền XHCN do Nhân dân làm chủ. Để tiếp tục quán triệt, học tập, vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh vào xây dựng nhà nước pháp quyền của Nhân dân, do Nhân dân và vì Nhân dân, cần nắm chắc một số nội dung cơ bản sau:

Trước hết, xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN của Nhân dân, do Nhân dân làm chủ phải nắm vững mục tiêu là tôn trọng, bảo vệ, phát huy quyền làm chủ của Nhân dân, tất cả vì độc lập dân tộc, dân chủ, tự do, hạnh phúc của Nhân dân. Điều 6 Hiến pháp năm 2013 quy định: "Nhân dân thực hiện quyền lực nhà nước bằng dân chủ trực tiếp, bằng dân chủ đại diện thông qua Quốc hội, Hội đồng nhân dân và thông qua các cơ quan khác của Nhà nước", quy định đa dạng hơn về thực hiện quyền lực của Nhân dân. Hiến pháp mới thể hiện quyền lực nhà nước bằng dân chủ trực tiếp đã làm rõ hơn, sâu sắc hơn vai trò làm chủ của Nhân dân. Tất cả quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân mà nền tảng là liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức.

Quan điểm trên càng có ý nghĩa quan trọng trong xây dựng một Nhà nước pháp quyền dân chủ nhân dân - do Nhân dân làm chủ, nhất là khi các thế lực thù địch đang lợi dụng chiêu bài “dân chủ”, “nhân quyền” cũng như các thủ đoạn khác để vu cáo, xuyên tạc chế độ dân chủ, chống phá cách mạng nước ta. Hiến pháp 2013 quy định: Tất cả quyền lực Nhà nước thuộc về nhân dân mà nền tảng là liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức, do Ðảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo; quyền lực Nhà nước là thống nhất; có sự phân công, phối hợp và kiểm soát quyền lực giữa các cơ quan trong việc thực hiện các quyền: lập pháp, hành pháp và tư pháp. Theo đó, Nhà nước mà chúng ta đang xây dựng phải là một Nhà nước đủ khả năng quản lý kinh tế, quản lý xã hội bằng pháp luật, chăm lo, phục vụ nhân dân, gắn bó mật thiết với nhân dân, bảo đảm quyền, lợi ích chính đáng của mọi người dân; tôn trọng, lắng nghe ý kiến của nhân dân và chịu sự giám sát của nhân dân. Một nhà nước với thể chế dân chủ, minh bạch; bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; đội ngũ cán bộ, công chức trong sạch, vững mạnh và tinh thông nghiệp vụ.

Quyền lực của Nhà nước pháp quyền chính là quyền lực do Nhân dân làm chủ trao cho Nhà nước, thay mặt cho Nhân dân quản lý xã hội. Xét về mặt quản lý thì Nhà nước là một tổ chức công quyền thực thi quyền lực. Dựa vào hệ thống pháp luật và bộ máy của mình, Nhà nước thực hiện việc điều chỉnh các quá trình xã hội theo ý chí, nguyện vọng của nhân dân. Vì vậy, giữa quyền lực Nhà nước với quyền làm chủ của nhân dân là thống nhất, không có sự đối lập về mục tiêu và lợi ích. Pháp luật là ý chí của nhân dân lao động, thể hiện sự thống nhất giữa lợi ích cá nhân, lợi ích tập thể và lợi ích xã hội. Đồng thời, phải nâng cao dân trí, động viên, giáo dục và tạo điều kiện thuận lợi để nhân dân sử dụng quyền làm chủ, quyền lực của mình tham gia vào quản lý nhà nước, quản lý xã hội.

Hai là, phát huy quyền làm chủ của Nhân dân để Nhân dân thực sự thực hiện quyền làm chủ đất nước của mình. Vấn đề quan trọng hiện nay là phải tìm ra và thực thi những cơ chế, hình thức dân chủ hữu hiệu để Nhân dân thật sự quyết định những công việc trọng đại của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN, trước hết và trực tiếp ở cơ sở. Thực tiễn cuộc sống đã chỉ rõ, chừng nào và khi nào Nhà nước chưa tạo đủ điều kiện để nhân dân thực hiện phát huy quyền làm chủ của mình ở cơ sở, hoặc để xảy ra dân chủ cực đoan, dân chủ quá trớn, gây trở ngại cho hoạt động điều hành và quản lý của bộ máy chính quyền cơ sở, thì chừng đó quyền lực Nhà nước ở địa phương bị suy giảm, cản trở việc thực hiện quyền làm chủ của nhân dân.

Trong quá trình phát huy dân chủ XHCN, để Nhân dân thực sự thực hiện quyền lực và quyền làm chủ đất nước của mình, cần nắm vững bản chất và nội dung của vấn đề dân chủ. Dân chủ ở nước ta là dân chủ XHCN, là nền dân chủ của khối đại đoàn kết toàn dân trên cơ sở liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và tầng lớp trí thức do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo. Dân chủ đi đôi với kỷ luật, kỷ cương; quyền lợi đi đôi với trách nhiệm và nghĩa vụ; dân chủ được cụ thể hóa thành pháp luật, dân chủ trong khuôn khổ pháp luật; khắc phục tình trạng vô kỷ luật, dân chủ cực đoan, lợi dụng dân chủ để phá hoại chế độ XHCN. Đồng thời, tuyệt đối không mơ hồ trước những luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch đối với các giá trị văn hoá dân chủ XHCN. Cần phải kiên quyết chống lại những luận điệu xuyên tạc, mị dân, núp dưới chiêu bài “tự do”, “dân chủ”, “nhân quyền” tư sản để xuyên tạc những giá trị dân chủ XHCN mà Đảng và Nhân dân ta đã xây dựng, vun đắp trong cuộc đấu tranh cách mạng lâu dài, gian khổ giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc XHCN.

Ba là, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức trong các cơ quan quyền lực của tổ chức Nhà nước về phẩm chất chính trị, đạo đức, phong cách, năng lực quản lý, năng lực chuyên môn để họ thực sự là “người đầy tớ thật trung thành của nhân dân”, toàn tâm, toàn ý phục vụ lợi ích của nhân dân. Đây là nhân tố “cốt lõi” bảo đảm sự thành công của nhiệm vụ xây dựng nhà nước pháp quyền của dân, do Nhân dân và vì Nhân dân. Theo đó, cùng với việc nâng cao bản lĩnh chính trị, giáo dục đạo đức cách mạng, phải đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ công chức nhà nước có đủ tri thức về chính trị học, xã hội học, về hệ thống chính trị, pháp luật, quản lý hành chính nhà nước, về tổ chức lao động khoa học và tâm lý quản lý... Thực hiện tiêu chuẩn hóa đội ngũ công chức theo các ngạch, bậc; tổ chức tốt việc đào tạo và thi tuyển, sát hạch, sàng lọc, bổ nhiệm theo chức danh.

Bốn là, tăng cường vai trò lãnh đạo và đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước pháp quyền XHCN của Nhân dân, do Nhân dân và vì Nhân dân; đáp ứng được những đòi hỏi của sự nghiệp đổi mới đất nước theo định hướng XHCN thời kỳ mới. Vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam đã được thực tiễn lịch sử cách mạng Việt Nam hơn 86 năm qua khẳng định và được xác định tại Điều 4 Hiến pháp năm 2013 nước Cộng hoà XHCN Việt Nam. Thực tiễn đã chỉ rõ: sự lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước và xã hội là điều kiện để bảo đảm Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam là Nhà nước của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân, bảo đảm cho hệ thống chính trị có đủ khả năng đưa đất nước ta từng bước vượt qua nguy cơ, thách thức, vững vàng đi theo con đường cách mạng XHCN. Để Nhân dân thực sự phát huy được quyền làm chủ thì vấn đề cốt tử hiện nay phải ra sức xây dựng, củng cố hệ thống chính trị một cách đồng bộ; đặc biệt là đổi mới và chỉnh đốn Đảng, tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng đối với hệ thống chính trị và xã hội, đồng thời xây dựng kiện toàn bộ máy nhà nước pháp quyền XHCN vững mạnh, trong sạch, có hiệu lực, hiệu quả cao.

Ðể đáp ứng những yêu cầu này, một trong những nhiệm vụ quan trọng cấp thiết hiện nay là chúng ta cần sớm hoàn thiện bộ máy Nhà nước và hệ thống pháp luật để tổ chức quản lý xã hội bằng pháp luật, tăng cường pháp chế XHCN, trong đó có việc tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN. Trên cơ sở Hiến pháp mới năm 2013, Nhà nước cần xây dựng cơ chế kiểm soát, ngăn ngừa tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí, vô trách nhiệm, lạm quyền, xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền dân chủ của công dân để giữ nghiêm kỷ cương, phép nước. Tiếp tục đẩy mạnh cải cách nền hành chính Nhà nước và cải cách tư pháp theo tinh thần Nghị quyết 49 của Bộ Chính trị. Ðồng thời, kiên quyết trừng trị mọi hành vi xâm phạm lợi ích quốc gia và của công dân.

Việc tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN hiện nay là một trong những vấn đề lớn được Nghị quyết Đại hội XII của Đảng Cộng sản Việt Nam hết sức quan tâm và xác định, Nhà nước ta là Nhà nước pháp quyền XHCN của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân, thể hiện và thực hiện ý chí, quyền lực của Nhân dân, trên cơ sở liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức, do Đảng lãnh đạo. Nhà nước định ra luật pháp và tổ chức, quản lý xã hội bằng pháp luật; giữ nghiêm kỷ cương xã hội, nghiêm trị mọi hành động xâm phạm pháp luật, vi phạm lợi ích của Tổ quốc, của Nhân dân. Nhà nước gắn bó chặt chẽ với Nhân dân, thực hiện đầy đủ quyền làm chủ của Nhân dân, tôn trọng, lắng nghe ý kiến của Nhân dân và chịu sự giám sát của Nhân dân.

Xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN không chỉ là công việc của Nhà nước mà là sự nghiệp của toàn Đảng, toàn dân. Bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc; bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ XHCN; giữ vững hòa bình, ổn định chính trị, bảo đảm an ninh quốc gia và trật tự, an toàn xã hội là vấn đề cơ bản, là tiền đề quan trọng để xây dựng thành công Nhà nước pháp quyền XHCN ở Việt Nam, phấn đấu vì mục tiêu: Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh./.